De stem uit de oneindigheid / druk 1

Predikanten werken met taal. Zij maken hun preken van woorden. Dat vergt specifieke kennis en vaardigheden. Het klassieke antwoord op de vraag hoe een preek wordt opgebouwd, luidt: als een betoog of als een verhaal. Vanouds heeft de predikant hulp gezocht bij de redenaar of de verteller om een geschikte talige vorm voor de preek te ontwerpen. Maar het kan ook anders. Deze studie verkent een derde weg in de talige vormgeving van preken: de preek als gedicht. De auteur gaat in de leer bij de dichter Martinus Nijhoff (1894-1953), vanuit het vermoeden dat een belangrijk deel van de zeggingskracht van een preek te zoeken is in de poëtische dynamiek van de taal. 'Zeggingskracht' is hier kortweg: het vermogen om mensen op een existentieel niveau aan te spreken. Taal is immers niet alleen een instrument, maar ook een levend materiaal, zegt Nijhoff. Het is een dichterlijk-ambachtelijke vaardigheid om die andere kant van de taal, haar poëtische kwaliteit, te activeren. De predikant kan leren van de wijze waarop de dichter werkt met taal. Nijhoff wijst het spoor van een vakbekwame en dienstbare taalvaardigheid, gericht op de opbouw van de gemeenschap en de verbinding van het geestelijke met het reële leven.
Deze studie maakt literatuurwetenschappelijke inzichten vruchtbaar voor de homiletiek. Zij concentreert zich op het schrijven in het proces van preekvoorbereiding en ontwerpt een profiel van de preek als gedicht, een talige vorm met bij uitstek inwijdend en integrerend karakter. Het gaat om taal die mensen aanspreekt en verbindt.