De vele levens van Baruch Spinoza

Profeet van de rede
Odette Vlessing en André Vuijsje

In 1656 werd door de joodse gemeenschap de ban over Spinoza uitgesproken. Deze biografie toont aan dat de reden hiervoor lag in het beroep dat Spinoza deed op de Hollandse wetgeving. Hij negeerde het joodse recht, omdat hij vond dat hij als jongeling beter beschermd werd door het Hollands recht.

Zijn Tractatus theologico politicus, onder meer een kritische benadering van de Bijbel, kan als een reflectie op zijn verbanning uit de joodse gemeenschap beschouwd worden. Hij benadrukte dat de rust in een staat alleen gewaarborgd kan worden wanneer mensen mogen denken en zeggen wat zij willen.

Deze biografie bevat veel nieuws over Spinoza en de geschiedenis van de joden in Nederland. Heersende mythes worden ontkracht en de schrijvers leggen uit waarom er zoveel verschillende verhalen over het leven van de filosoof in omloop zijn.

Odette Vlessing is historica en als specialist op het gebied van de Nederlands-joodse geschiedenis werkzaam bij het Amsterdamse Stadsarchief. André Vuijsje is een bibliofiele Spinozakenner en doet een deel van het literatuuronderzoek.