Harmonisatie van bestuursrecht / druk 1

Dit preadvies gaat over de harmonisatie van bestuursrecht. Deze heeft in Nederland vorm gekregen door de Algemene wet bestuursrecht (Awb), die tien jaar geleden in werking is getreden en vervolgens belangrijk is uitgebouwd. Die wetgevingsoperatie heeft grote consequenties gehad voor de bestuursrechtelijke theorie en praktijk. In dit preadvies wordt globaal in kaart gebracht wat de inwerkingtreding en constante uitbreiding van de Awb heeft betekend en nog steeds betekent voor het Nederlandse bestuursrecht, met name bezien vanuit het oogpunt van harmonisatie. Daarbij zijn twee deelaspecten onderscheiden. Ten eerste is aandacht besteed aan de vraag in hoeverre de Awb het Nederlandse bestuursrecht heeft geharmoniseerd en wat de al dan niet voorziene (neven)effecten daarvan blijken te zijn. De tweede vraag die in dit preadvies centraal staat, plaatst de harmonisatie van het Nederlandse bestuursrecht in een Europees perspectief. Hoe moet de harmonisatie van bestuursrecht door de inwerkingtreding en constante uitbreiding van de Awb worden beoordeeld naast de harmoniserende werking die uitgaat van het Europees recht en jurisprudentie van Europese rechters? Bij de uitwerking van beide delen is ervoor gekozen eerst een algemene impressie te geven, waarna verdieping en illustratie volgen op een deelterrein van het bestuursrecht; het subsidierecht.