Kollektieve Schuld / Druk Heruitgave

Op 16 november 2010 was het precies 10 jaar geleden dat de Surinaamse schrijver Edgar Cairo in nagenoeg anonimiteit op 52-jarige leeftijd overleed aan een maagbloeding. Zijn eerste bekendheid in Nederland, vooral bij jonge lezers, verwierf hij in 1976 met de roman 'Kollektieve schuld/ Famir 'man-sani'. De heruitgave van deze roman nu valt samen met de première van de documentaire 'Edgar Cairo: "Ik ga dood om jullie hoofd"' door Cindy Kerseborn. De roman kwam oorspronkelijk uit in 1976, werd enkele malen herdrukt, maar is  bijna 30 jaar lang niet meer leverbaar is geweest. Aan deze heruitgave van 'Kollektieve schuld' is een Nawoord toegevoegd, te weten een tweetal publicaties uit de Volkskrant van 1975 en 1976, jaren waarin persaandacht voor Surinaamse schrijvers zeker niet vanzelfsprekend was, beide van de hand van Jos Knipscheer (1945-1997), vanaf 1977 ook uitgever van Edgar Cairo.

In 'Kollektieve schuld' beschrijft Edgar Cairo het leven van een uitgebreide creoolse familie die voorbereidingen treft voor een wintiprei, een rituele dansavond ter gelegenheid van de goden, de winti. In het gekoloniseerde Suriname mocht het christendom cynisch genoeg eerst niet worden ingevoerd. Maar toen het eenmaal moest, werd Winti, de natuurgodsdienst van de creolen, te vuur en te zwaard bestreden als barbaarse heidendom. Maar Edgar Cairo laat in spannende en amusante familieperikelen de winti, de religie van de creolen, overleven van bijgeloof naar geloof en geeft winti zo eenzelfde status als, en naast, bijvoorbeeld het christendom.

De racistische houding van de koloniale regering in 'Kollektieve schuld' ten opzichte van alles wat 'negerachtig'en 'vernegerd' was, bestond nog volop tot omstreeks het einde jaren zestig van de vorige eeuw.  Centraal in de roman staat het zoeken naar geluk, het vinden identiteit, verzoening van de creool met zijn beladen verleden. 'Kollektieve schuld' is een razende roman waarin alle thema's die er voor zwarte Nederlanders toe doen voorbij komen: de zwarte identiteit, winti, de trauma's van de slavernij en het kolonialisme,schuld en schuldgevoel, slaafs en ook opstandig gedrag.