Verzamelde werken / 2 Diaboliade, De eieren der Rampp-spoed, Hondehart, Het leven van de heer Moliere, Zwarte sneeuw

Vertaald door Marko Fondse

Deel 2 van Boelgakovs Verzamelde werken omvat vijf romans, waarvan De eieren der Rampp-spoed en Hondehart als eerste internationale bekendheid verwierven. Het zijn satirische meesterwerkjes waarin 'Gogols beste leerling' absurdisme en science-fiction tot een buitengewoon realistisch voertuig maakte voor zijn kritiek op het politieke systeem in Sovjet-Rusland. Wrang, komisch en onnavolgbaar zijn ook de 'duivelse' novelle Diaboliade, het door Boelgakov ook 'theater-roman' genoemde Zwarte sneeuw over een toneelschrijver die het slachtoffer wordt van intriges in de theaterwereld, en de 'biografische' roman Het leven van de heer Molière. Laatstgenoemde twee waren zonder twijfel een vehikel voor de toneelschrijver die Boelgakov zelf ook was, en niet zomaar een: hij schreef talloze stukken, waarvan opvoering op een heel enkele uitzondering na door het Sovjet-bewind onder Stalin werd verboden, evenals trouwens de publicatie van de romans zelf...
Tegen deze achtergrond zou het verbazend genoemd moeten worden dat Boelgakov als een van de weinigen aan de Stalinterreur ontsnapte, te meer nadat hij uit wanhoop over de censuur op zijn werk op zekere dag aan Stalin persoonlijk een brief schreef met het verzoek om hem toe te staan te emigreren wanneer hij toch niets publiceren mocht. Emigreren mocht hij niet. Wél bleef Boelgakov in leven, naar verluidt om geen andere reden dan dat Stalin verrukt was van zijn naar De Witte Garde (zie VW 1) omgewerkte toneelstuk De dagen der Toerbins, die de tiran heimelijk wel zeven keer is wezen bekijken...