Tijd van burgers en stoommachines (1800-1900)

De Kleine Geschiedenis van Nederland brengt in tien toegankelijk geschreven delen een uniek overzicht van de vaderlandse geschiedenis, opgebouwd rond de canon van het Nederlandse geschiedenisonderwijs. De voor het onderwijs voorgeschreven kenmerkende aspecten van elk van de tien tijdvakken uit die canon worden besproken, waardoor ook een verbinding wordt gelegd tussen de Nederlandse en de algemene geschiedenis. Elk deel in de serie behandelt een van de tien tijdvakken met een aantal bijbehorende kenmerken, zoals feodalisme voor de vroege middeleeuwen, ontdekkingsreizen voor de zestiende eeuw, industriële revolutie voor de negentiende eeuw, en wereldoorlogen en crisis voor de twintigste eeuw. De Nederlandse situatie wordt telkens afgezet tegen de achtergrond van zo'n algemeen Europees of mondiaal verschijnsel. De Kleine Geschiedenis van Nederland gaat niet alleen over de groten, maar ook over de gewone mensen. Door de thematische aanpak hebben de delen vaak een verrassende inhoud, die de bekende en aloude vaderlandse geschiedenis aanvult en verrijkt. De negentiende eeuw is vaak beschreven als een gezapige, brave en burgerlijke tijd. Tegenwoordig wordt daar heel anders over gedacht. Nederland veranderde, vooral dankzij de Industriële Revolutie, van een gesloten, in zichzelf gekeerde, agrarische samenleving in een open, dynamische en geïndustrialiseerde maatschappij. Deze ingrijpende verandering ging gepaard met de opkomst van nieuwe ideeën over de inrichting van de samenleving en de verdeling van de politieke macht. Hierdoor raakte de Nederlandse samenleving hevig verdeeld. Tegelijkertijd echter kwam het nationalisme ook in ons land op. Dit deel van de Kleine Geschiedenis van Nederland behandelt die fascinerende periode van verandering.